W artykule pt. „Problematyka muzyczna w najstarszych redakcjach benedyktynek w języku polskim” (S. Dąbek, Barok: historia, literatura, sztuka, Tom 4, Numer 2 (8) (1997) s. 67-74) cytuje XVII-wieczny starodruk, w którym pojawia się następujący zwrot dotyczący rytmu w śpiewie psalmów przez siostry zakonne: [śpiewać] „słów nieprzewalczaiąc”. Moja wątpliwość dotyczy znaczenia tego zwrotu. Współcześnie przewalczać, za SJP PWN, oznacza «walcząc, przezwyciężyć coś». Zatem w tym kontekście interpretowałbym to jako „nie zniekształcając [słów]”. Jednak autor cytowanego artykułu interpretuje to jako „nie przedłużając”. Kto z nas ma rację? Czy słowo to zmieniło znaczenie?ły>

Szanowni Państwo,
interesuje mnie, jak poprawnie utworzyć imiesłowy uprzednie od czasowników: rozeschnąć, przyschnąć, podeschnąć. Poprawnie utworzone będą: rozeschłszy, przyschłszy, podeschłszy, czy raczej: rozsechłszy, przysechłszy, podsechłszy?
Z wyrazami szacunku
Czytelnik

Szanowni Państwo,
czy istnieje poprawna forma dokonana czasownika psikać w znaczeniu ‘rozpylać wodę’? Wydaje mi się że w języku mówionym używa się czasem popsikać lub zpsikać, nie mogę jednak znaleźć żadnych informacji na ten temat.

Szanowni Państwo,
czy słowo pupil ma coś wspólnego z angielskim pupil – ‘źrenica’?

Z wyrazami szacunku
Czytelnik

Dzień dobry,
mam dwa pytania. Jedno dotyczy słowa Witam, kiedy piszemy e-mail. Moim zdaniem witać mogę kogoś jak, na przykład, jestem gospodarzem. Czy jest to poprawne użycie tego słowa?
Drugie pytanie odnosi się do myślnika. Czy na liście (takiej jak poniżej) powinienem pisać od wielkiej litery, czy od małej?

Zainteresowania:
– szachy
– motoryzacja

Z góry dziękuję za pomoc.
Z poważaniem,
Cezary Kobylski

Szanowni Państwo,

chciałbym się dowiedzieć, czy istnieją reguły zapisu liczb i czy podpada to pod zasady językowe? Interesuje mnie, jaki znak powinien być używany w zapisie ułamków dziesiętnych typu 0,5. Czy powinien to być przecinek czy może to być kropka? A może i jedno, i drugie jest poprawne w jakimś kontekście? Druga sprawa to zapis dużych liczb . Spotyka się zapis 100000 i 100 000 oraz 10000 i 10 000.

Z uszanowaniem

Tomasz Matczak

Obraz Rembrandta van Rijn czy van Rijna?

Droga Redakcji,
Zachęcona dotychczasową współpracą pozwolę sobie wysłać kolejne pytania:
1. Często słysze w kościele w czasie mszy św. zwrot: wysłuchaj nasze prośby. Coś mi wtedy „zgrzyta”, bo wydaje mi się, że poprawna wersja powinna być w bierniku, tzn. wysłuchaj naszych próśb. Która wersja jest właściwa?

2. „Ktoś z branży” (bibliotekarskiej) powiedział mi, ze forma starodruki jest niewłaściwa (potoczna), i poprawnie powinno być: stare druki. Czy to prawda?

3. Czy jest różnica znaczeniowa pomiędzy stiukiem a sztukaterią. W dostępnych mi słownikach nie udało mi się znaleźć jednoznacznej odpowiedzi (chodzi mi konkretnie o określenie „takiego coś” z gipsu na suficie lub ozdobnej listwy biegnacej pod sufitem dookoła ścian). Czy należy to nazwać stiukiem, czy sztukaterią? Jeżeli pytanie wykracza poza zakres porad świadczonych przez Państwa, prosze zignorować.

4. Wprawdzie pytanie dotyczy łaciny, ale „zadomowionej” w naszym języku. Czy poprawnie jest de gustibus non disputandum est (z orzeczeniem na końcu), czy de gustibus non est disputandum (zmieniony szyk).

Serdecznie pozdrawiam
Barbara Rościszewska

Bardzo proszę o podanie odmiany czasownika rzec przez osoby w czasie teraźniejszym. Problem mam głównie z pierwszą osobą liczby pojedynczej (rzeczę czy rzekę?) oraz trzecią osobą liczby mnogiej (rzeczą czy rzeką?).

Szanowni Państwo,
zwracam się z prośbą o wyjaśnienie pewnej kwestii: czy bóg jest klasyfikowany jako rzeczownik konkretny czy też abstrakcyjny? Osobiście zakfalifikowałabym go jako rzeczownik abstrakcyjny, pseudokonkretny – dokładniej rzecz ujmując. Znając jednak wpływ religii na język waham się, czy zwyczajowo nie przyjmuje się inaczej.
Z góry dziękuję za odpowiedź.
Katarzyna Bałchan